Uluslararası bir araştırma ekibi, 48 bin 500 yıllık virüsü yeniden canlandırdı. Peki, araştırma neler söylüyor?
Rusya topraklarının yaklaşık yüzde 65'i, yaz aylarında bile kalıcı olarak donmuş halde kalan permafrost olarak sınıflandırılıyor. Ancak, küresel ısınma nedeniyle sıcaklıklar arttıkça, zemin artık çözülmeye başlıyor ve binlerce yıldır donmuş olan hayvanları ve nesneler dışarı çıkabiliyor. Bilim insanları da böyle bir durumda binlerce yıl öncesinde toprak altında donmuş virüslerin yeniden canlanıp canlanmayacağı üzerine kafa yoruyor. Çünkü, örneğin çok eski yıllardan kalan hayvanların hayattayken taşımış olabilecekleri hastalıklar çözülebilir ve ev sahiplerinin aksine hayatta kalabilir. Bu nedenle bilim insanları bu konuda araştırma yapıyor.
Son araştırmada da yer alan Profesör Claverie geçen yıl 'derin permafrost'tan bakterileri canlanabileceği konusunda uyarmış ve hatta permafrosttan çözüldüğünde amiplere saldırmaya ve öldürmeye başlayan böyle bir virüsü - pithovirüs - keşfetmiş. Deneyden yaklaşık 30.000 yıl önce donmuş olan pithovirüs insanlar için zararsızken, Profesör Claverie bunun uzun süre donmuş virüslerin 'uyanabileceğini' ve konakçıları yeniden enfekte etmeye başladığını gösterdiğini söyledi.
YENİ ARAŞTIRMA NE SÖYLÜYOR?
Bilim insanları son olarak Sibirya permafrostunda 48 bin 500 yıl boyunca donmuş halde kalan eski bir virüsün şimdiye kadar canlanan en eski virüs olduğunu söylüyor.
Ekip, son çalışmasında toplam yedi eski virüsle çalıştı. En küçüğü 27.000 yıldır; Pandoravirus yedoma adı verilen en yaşlısı ise 48.500 yıldır donmuş durumdaydı.
Araştırma ekibi, bir laboratuvarda amipleri enfekte eden Sibirya permafrostunda keşfedilen toplam dokuz eski virüsü gözlemledikten sonra, bu tür virüslerin hala canlı organizmaları enfekte etme kabiliyetine sahip olduğunu söyledi.
İNSANLIK İÇİN TEHLİKE OLUŞTURABİLİR
Bilim insanları, on binlerce yıldır donmuş halde kalan eski bir virüsü yeniden canlandırdıktan sonra, eriyen permafrostun (antik patojen) insanlık için tehlike oluşturabileceği konusunda uyardı.
Söz konusu 9 virüsün tümü, amipler olarak bilinen tek hücreli organizmaları enfekte edebilir, ancak bitkileri veya hayvanları enfekte edemez. Bununla birlikte, diğer donmuş virüsler, insanlar da dahil olmak üzere bitki ve hayvan yaşamı için çok tehlikeli olabilir.
Fransa'daki Aix-Marseille Üniversitesi'nde ekip üyesi ve araştırmacı olan Jean-Michel Claverie, New Scientist'e "48 bin 500 yıl bir dünya rekoru" dedi.
Ekip, "Bu virüslerin dış ortam koşullarına (UV ışığı, oksijen, ısı) maruz kaldıklarında ne kadar süre bulaşıcı kalabileceklerini ve bu aralıkta uygun bir konakçıyla karşılaşıp onları enfekte etme olasılıklarının ne kadar olacağını tahmin etmek henüz imkansız. Ancak permafrost erimesi hızlanmaya devam ettiğinde ve endüstriyel girişimlerin ardından Kuzey Kutbu'nu daha fazla insan doldurduğunda, küresel ısınma bağlamında risk artacaktır." diyor.
Rusya, Fransa ve Almanya'dan bilim insanlarını içeren grup, daha önce 30 bin yıllık diğer iki antik virüsü yeniden canlandırmayı başarmıştı.
Ekip tarafından keşfedilen ve canlandırılan virüsler, şimdiye kadar canlandırılan en eski virüsler olarak kabul edilse de, diğer bazı araştırmacılar 250 milyon yıllık olduğu söylenen bakterileri yeniden canlandırdıklarını iddia ettiler.