Bennu asteroidinden alınan örnekler dünyaya ulaştı: Peki, önemi ne?

NASA'nın uzayda Bennu astreoidinden getirdiği ilk toz ve kaya örnekleri 7 yıl önce çıkılan yolculuğun tamamlanmasıyla Dünya’ya ulaştı. Bu örneklerin, bilim insanlarının Dünya'nın ve yaşamın nasıl oluştuğunu daha iyi anlamalarına yardımcı olacağı belirtiliyor.

24 Eylül 2023 | 21:15
Son Güncellenme: 24 Eylül 2023 | 22:22

Osiris-Rex uzay aracı örnek kapsülünü 100 bin kilometre uzaklıktan bıraktı ve kapsül 4 saat sonra paraşütle Utah Çölü’ne iniş yaptı Örnekler yarın, inceleme için NASA'nın Houston'daki Johnson Uzay Merkezi'ne götürülecek. Misyonun liderliğini yapan Arizona Üniversitesinden Dante Lauretta örneklere eşlik edecek. Lauretta, iniş öncesinde yaptığı açıklamada, Houston’da kapsülün açılmasının içindeki miktar konusundaki belirsizlik nedeniyle, "asıl önemli an" olacağını söyledi.

NASA yetkilileri, kesin bir ölçüm elde etmenin birkaç hafta alacağını bildirdi. Bilim insanları kapsülün en az bir fincan moloz içerdiğini tahmin ediyor. Bunun, asteroit örnekleri getiren diğer tek ülke olan Japonya’nın bir çay kaşığı molozunu geçerek uzaydan gelen en büyük moloz yığını olması bekleniyor. Bu örneklerin, bilim insanlarının Dünya'nın ve yaşamın nasıl oluştuğunu daha iyi anlamalarına yardımcı olacağı belirtiliyor.

100 kiloluk kapsül bir sandığa konuldu, ardından teflon tabakalara sarıldı. Sandık helikopterle alınarak temiz odaya götürüldü.Görevin bir amacı Dünya'daki (veya muhtemelen güneş sisteminin başka yerlerindeki) yaşamın kökeni için önemli olabilecek molekülleri aramak. Bu bileşiklerin çoğu Dünya çevresinde bol miktarda bulunuyor. Bu nedenle Dünya'daki moleküller ile uzaydaki moleküller arasında daha kolay ayrım yapmak için numunenin kirlenmemesi önemli.

NUMUNELER NELER SÖYLEYEBİLİR?

Misyonun baş araştırmacısı Profesör Dante Lauretta, "Asteroit Bennu'dan 250 gramlık numuneyi Dünya'ya getirdiğimizde, gezegenimizden önce var olan malzemeye, hatta belki de Güneş Sistemimizden önce var olan bazı taneciklere bakıyor olacağız. Başlangıcımızla ilgili ipuçlarını bir araya getirmeye çalışıyoruz. Dünya nasıl oluştu ve neden yaşanabilir bir dünya haline geldi? Okyanuslar suyunu nereden aldı; atmosferimizdeki hava nereden geldi; ve en önemlisi, Dünya'daki tüm yaşamı oluşturan organik moleküllerin kaynağı nedir?" demişti.

Bennu asteroidi

Dünya'dan 81 milyon kilometre uzaklıkta Güneş'in yörüngesinde dönen ve Empire State Binası büyüklüğünde olan Bennu’nun çok daha büyük bir asteroidin kırılmış parçası olduğuna inanılıyor.

Bennu'nun 2182 yılında Dünya'ya tehlikeli bir şekilde yaklaşması bekleniyor. Lauretta, Osiris-Rex'in topladığı verilerin asteroidi saptırma çabasına yardımcı olacağını düşündüklerini söyledi. NASA'nın Florida'daki Cape Canaveral Uzay Üssü'nden 2016’da uzaya gönderilen ve 2018'de Bennu asteroidine ulaşan Osiris-Rex, Bennu'nun karbon bakımından zengin olan karanlık yüzeyinden moloz parçaları toplamasının ardından 2021’de 178 milyon mil (yaklaşık 286 milyon kilometre) mesafeden dünyaya dönüş için yola çıkmıştı.

NASA neden Bennu'yu incelemeye karar verdi?

NASA'ya göre asteroit, Dünya'da bulabileceğimiz hiçbir kayaya benzemeyen, güneş sisteminin çalkantılı oluşumunun bir kalıntısı. NASA, "Gezegenimizde hava koşulları, erozyon ve levha tektoniği Dünya'nın oluşumuna dair kanıtları yok etti. Böylece, Bennu'nun kayaları bize kendi tarihimize, dünyanın ilk oluştuğu döneme dair dair bir fikir veriyor" diyor. Bennu bilinen tüm yaşamı oluşturan organik bileşikler açısından zengin. Bilim insanları erken dönem hakkında daha fazla şey öğrenmek istiyor ve iyi korunmuş bir asteroit örneğinin yardımcı olabileceğini düşünüyor. Bennu Dünya'nın yörüngesini geçiyor, bu nedenle Bennu'ya bir uzay aracı göndermek ve geri dönmek nispeten daha hızlıydı.

Bennu bir gün dünyaya çarpabilir mi?

NASA, "Bennu'nun 2100'lerin ortalarına kadar Dünya'ya çarpma şansı yok. Bundan sonra, en az 2300 yılına kadar bu şans çok zayıf; 1.750'de 1 veya yüzde onda birinden daha az. Uzak gelecekte, Bennu potansiyel olarak Dünya'ya, hatta Venüs'e çarpabilir, ancak bu tahmin edilemez. Aslında Bennu gibi asteroitlerin gelecekteki hareketlerini doğru bir şekilde tahmin edebilmek, misyonun bilimsel hedeflerinden biri" diyor.

Aşağıdaki video Bennu'dan numunelerin nasıl alındığını gösteriyor.