Capital, Ekonomist ve Start Up dergileri tarafından 2012'den bu yana düzenlenen Uludağ Ekonomi Zirvesi, Sapanca'da başladı.
Zirvenin açılış konuşmasını yapan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kamuda tasarruf konusundaki çalışmaların nihai noktaya geldiğini belirterek, "Yakında bazı hususları paylaşacağız, bazı hususlarda gereken adımları atacağız. Kamuda tasarruf artış ve harcama kontrolü 2024'ün ikinci yarısında güçlü şekilde devreye girecek." dedi.
Şimşek, küresel ekonomik görünümde Türkiye lehine daha olumlu bir arka plan olduğunu bildirdi.
Türkiye'nin ana ticaret ortaklarında toparlanma öngörüldüğüne işaret eden Şimşek, "İç talebin bir miktar yumuşadığı bir dönemde dış talebin destekleyici olması bizim için çok önemli." diye konuştu.
Şimşek, küresel dezenflasyonun devamını beklediklerini aktararak, dünyanın önde gelen merkez bankalarının finansal koşulları daha destekleyici hale getirdiğini, bunun Türkiye gibi ülkelere fon akışında destekleyici olabileceğini söyledi. Şimşek, dünyadaki emtia fiyatlarının istikrarlı devam edeceğini, bunun de destekleyici etkisi olduğunu belirtti.
Gelecek 5 yıllık perspektifte küresel büyümenin nispeten yavaş seyredeceğini anlatan Şimşek, "Ama orta vadede büyümeyi olumlu etkileyecek bir yapay zeka kullanım beklentisi var. Yapısal reformlar belirleyici olacak. Bu iki faktör orta ve uzun vadeli büyümeyi olumlu etkileyebilir. Aşağı yönlü de ticarette parçalanma, ticarette korumacılık önemli bir negatif faktör." ifadelerini kullandı.
"OVP arzulanan sonuçları veriyor"
Şimşek, Orta Vadeli Programı (OVP) güçlü şekilde uyguladıklarına dikkati çekerek, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"OVP çalışıyor, arzulanan sonuçları veriyor. Programı güçlendireceğiz, Türkiye'nin makroekonomik sorunlarını çözmekte son derece kararlıyız. OVP'de en büyük önceliğimiz fiyat istikrarı. Çünkü fiyat istikrarı olmadan sürdürülebilir yüksek büyümeyi yakalamamız zor. Program, bütün kazanımlarımızı kalıcı hale getirecek yapısal dönüşümü de içeriyor. Yeşil dönüşüm, dijital dönüşüm ve yeni sanayi politikası ön plana çıkıyor."
Haziran 2023 ile Haziran 2024 arasını dezenflasyon dönemi olarak öngörmediklerini anımsatan Şimşek, bunu bir geçiş dönemi olarak gördüklerini, daha sonra kontrol ve dezenflasyon döneminin gerçekleşeceğini söyledi.
Dezenflasyonun bu yılın ikinci yarısında başlayacağını dile getiren Şimşek, "Dezenflasyona geçiş için para politikasında bir normalleşme süreci, para politikasında yeniden inşa süreci gerekiyordu. Bunu da Merkez Bankamızın iradesiyle başarmış durumdayız." dedi.
Para politikasının aktarım mekanizmasının gecikmeli çalıştığını ifade eden Şimşek, "Dezenflasyonu önümüzdeki dönemde destekleyecek ilave adımlar atacağız, bu adımlar daha çok maliye politikası alanında olacak, yapısal reformlar alanında olacak. Çünkü yapısal reformlarla verimliliği ve rekabet gücünü arttırdığımız ölçüde dezenflasyona kalıcı destek sağlamış oluyoruz. Maliye politikası önemli bileşen olacak." değerlendirmesinde bulundu.
Bakan Şimşek, dezenflasyonun bütün dünyada zaman aldığına işaret etti.
Enflasyonun, sıkı para ve maliye politikası, hedeflerle uyumlu sıkı gelirler politikası, yapısal dönüşüm ve verimlilik artışıyla indirileceğini vurgulayan Şimşek, bu konuda epey mesafe katettiklerini, sonuçları yılın ikinci yarısında almaya başlayacaklarını belirtti.
Merkez Bankasının para politikasında önemli adımlar attığını ve sadece geleneksel sıkılaşmaya gitmediğini anlatan Şimşek, "Faizin durduğu yere oranla para politikası daha sıkı bir durumda." ifadesini kullandı.
"Harcamalara odaklanacağız"
Şimşek, kamuda tasarruf tedbirlerine yönelik çalışma konusunda da bilgi vererek, "Bu sene harcama ayağına odaklanacağız. Kamuda tasarruf ve harcama üzerine bir süredir çalışıyoruz. Tasarruflar konusunda çalışmalarımızı nihai noktaya getirdik, yakında bazı hususları paylaşacağız, bazı hususlarda gereken adımları atacağız. Kamuda tasarruf artış ve harcama kontrolü 2024'ün ikinci yarısında güçlü şekilde devreye gidecek." şeklinde konuştu.
OVP'de vergi muafiyeti ve istisnalarının gözden geçirilmesi konusunun yer aldığını anımsatan Şimşek, "Biz ne yapacağımızı biliyoruz. Sadece ne zaman, hangi sıralamayla, hangi dozda yapacağımıza programın ihtiyaçlarına göre karar veriyoruz." dedi.
Kayıt dışılıkla mücadele konusunda Bakanlığın çok güçlü şekilde sahada olacağına dikkati çeken Şimşek, "Bu noktada herkesten destek bekliyoruz. Kayıt dışılıkla mücadele adil rekabet ortamı açısından da önemli, sadece vergi gelirlerini arttırmak için değil." değerlendirmesini yaptı.
Şimşek'in açıklamaları şöyle...
"Sağlıklı, sürdürülebilir yüksek büyüme nihai hedefimiz"
Sağlıklı, sürdürülebilir yüksek büyüme nihai hedefimiz. Bu da ancak fiyat istikrarıyla mümkün. Daha dengeli gelir dağılımı hedefliyoruz.
Geçici olarak büyümede yavaşlama olabilir ama büyüme performansı orta ve uzun perspektifte çok güçlü olmaya devam edecektir.
Yeşil ekonomide potansiyelimiz büyük. Türkiye, dünyada 6. sırada. Bu potansiyeli gerçekleştirmeye yönelik özel teşvikler vereceğiz.
Büyümede sorunumuz yok, ama büyümenin kompozisyonu değiştirmekte kararlıyız. Kısa vadede bir miktar büyüme yavaşlayabilir ama dezenflasyon yüksek sürdürülebilir büyümenin sağlamanın ön koşulu. bunu biz geçici dönem olarak görüyoruz.
2024'ün ikinci yarısında sonuçlar net olarak ortada olacak. Türkiye'nin risk primi 300 baz puan civarına düştü. Bu program saysesinde bunun en az 150 puana inmesini bekliyoruz bir iki yıl içinde.
Bu yılın 2. yarısından itibaren iç talep yumuşarken dış talebin toparlanması ile net ihracat pozitife dönecek, büyümede yumuşak geçiş yaşayacağız ve dezenflasyon süreci başlamış olacak.
"Cari açık yüzde 2 buçuğun altında olacak"
Büyümenin getirdiği ciddi bir cari açık baskısı var. Geöen mayıs ayında 12 aylık cari açık 65 milyar doların üzerine çıkmıştı. Bu sene 25 milyar dolar civarına düşecek. Çok büyük ihtimalle cari açık yüzde 2 buçuğun altında olacak. 32 milyar doların altına indi şubat ayı itibarıyla. Türkiye'nin dış kaynak ihtiyacı azalıyor. Net portföy girişinde de ciddi bir artış var. Haziran 2023-şubat 2024 arasında 17 milyar dolar net portföy girişi var.
"Rezervlerde toparlanma var"
Rezervlerde toparlanma var. Arzuladığımız yerde değiliz ama bu bir süreç işi. Kur korumalı mevduattaki düşüle birlikte değerlendirirseniz rezervlerdeki artışın çok daha dramatik olduğunu göreceksiniz. KKM deki düşüş 65-70 milyar dolar civarında. Oradaki çıkışı rezerv artışıyla birlikte düşünürseniz rezevlerdeki toparlanma çok daha dramatik düzeyde. Program çalışıyor.
"Çok güçlü bankacılık sektörüne sahibiz"
TL'nin toplam mevduattaki payı 11 puan artmış durumda. Bankacılık sektörü güçlü bir bünyeye sahiptir. Çok güçlü bankacılık sektörüne sahibiz. Türkiye'nin büyümesinin önünde bankacılık sektörü kaynaklı sorun görmüyoruz. Kredi not artışının programını destekleyici patikaya girdiğini görüyoruz. Büyük kredi derecelendirme kuruluşları notu arttıracağım bu program sayesinde diye pozitif görünüme geçtiler.
Önümüzdeki aylarda programın güçlü uygulamasının devamıyla birlikte Türkiye'de kredi not artışı da gelecek.
"Dışardaki yatırımcıların önümüzdeki dönemde ilgisi güçlü bir şekilde artacak"
Türkiye ekonomisine ilişkin orta-uzun perspektifte kötümserliğe yer yok. Güçlü bir program var. Dışardan ve içerden bu program sonuç verecek.
Sadece büyük bir ekonomi değiliz çok da güçlü performansımız var. Dışardaki yatırımcıların önümüzdeki dönemde ilgisi güçlü bir şekilde artacak. Makro finansal sorunlar engel teşekkül ediyor. Özellikle enflasyon. Enflasyonun düşmesiyle birlikte dışardan yatırımcı ilgisi özellikle doğudan kaynak girişi çok ciddi aratacak.