Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, bu yıl bor üretiminde, ihracatında ve satışında rekor kırıldığını belirterek, "2,5 milyon tonu ihracat olmak üzere, toplamda 2,6 milyon tonluk bor ürünleri satışı yaptık. Buradan da 1 milyar doların üzerinde bir satış rakamı elde ederek rekor kırdık." dedi.
Dönmez, Eti Maden Genel Müdürlüğünde düzenlenen Bor Çalıştayı'nda, 2022'nin sonlarına doğru bor karbür tesisinin tamamlanacağını ve ilk performans testlerinin yapılacağını bildirdi.
Bu tesisle bordaki katma değeri yükselteceklerini vurgulayan Dönmez, "Borla ilgili yürüttüğümüz bir diğer önemli çalışma da başta çelik üretiminde kullanılan ferro bor ile ilgili. Balıkesir'de yıllık 800 ton kapasiteli ferro bor üretim tesisi için sözleşme imzalama aşamasındayız. Bu tesisimizin de temelini 2022'de atacağız." ifadelerini kullandı.
Eskişehir'de Nadir Toprak Elementleri Kazanım Proses Dizaynı, Pilot ve Üretim Tesisi için hazırlıkların sürdüğüne işaret eden Dönmez, pilot tesisin kurulumuna 2022'nin ilk çeyreğinde başlanacağını dile getirdi.
- "Bor piyasasının yüzde 62'sine sahibiz"
Dönmez, Türkiye'nin dünya bor pazarının lideri olduğuna dikkati çekerek, "2021'de salgın koşullarına rağmen bor üretiminde, ihracat ve satışında rekor kırdık. 2,5 milyon tonu ihraç olmak üzere, toplam 2,6 milyon tonluk bor ürünleri satışı yaptık. Buradan da 1 milyar doların üzerinde bir satış rakamı elde ederek rekor kırdık. Bugün bor piyasasının yüzde 62'sine sahibiz." diye konuştu.
Eti Maden'in sıvı bor atıklarından lityum ürettiğini ve Eskişehir'deki pilot tesiste üretimin sürdüğünü belirten Dönmez, "Buradan aldığımız geri bildirimler Kırka'da yıllık 600 tonluk, Bandırma'da ise yıllık 100 tonluk olmak üzere toplam 700 tonluk iki tesisimizin kurulmasına da kaynaklık edecek. Bu tesislerimizin yapım ihalelerini inşallah 2022'de gerçekleştirip Bandırma'da yeni bir tesisin temelini atacağız." dedi.
Dönmez, Türkiye'nin enerjide bölgesinde etkili bir oyuncu olabilmesi için yerli teknolojiye önem vermesi gerektiğini vurgulayarak şunları kaydetti:
"Geçmişte yerli teknoloji deyince, TÜBİTAK veya KİT'lerin Ar-Ge laboratuvarlarının yaptığı teknolojik denemeler anlaşılmaktaydı. Biz yerli teknolojiden bir teknoloji ekosistemi anlamaktayız. Ulusal laboratuvarlarımızdan, sanayi desteklerine, sertifikalandırmadan girişimlere ve en önemlisi üniversitelerimize büyük bir ekosistemle bu işi başarabiliriz. Kamu tarafında bu ekosistemin iyi örneklerine şahit oluyoruz. TENMAK-BOREN, 2004'ten bugüne kadar bor ürün ve teknolojilerinin geliştirilmesi, kullanım alanlarının yaygınlaştırılması için 342 projeyi tamamladı. 36 projenin çalışmaları ise halen devam ediyor. Bu projelerimizin bir kısmı patent ve üretim noktasında ilerleme kaydetti. 28 projemiz patent belgesi aldı. 20'sinin patent alım süreci devam ediyor. Bu kapsamdaki 16 sınai ürünümüz de ticarileştirilmiş ve üretimi gerçekleştirilmiştir."
2022'nin bor cevherinin daha fazla uç ürüne dönüştüğü bir yıl olacağını söyleyen Dönmez, "Bor karbür tesisimiz devreye girecek inşallah. Ferro bor tesisimizin ve tam kapasite üretim yapacak yeni yerli lityum tesislerimizin temelini atacağız. Nadir toprak elementleri üretecek pilot tesisimizin kurulumuna da inşallah yine bu sene başlayacağız." diye konuştu.