Uluslararası Un Sanayicileri ve Hububatçılar Birliğinden (IAOM) yapılan açıklamaya göre, 2015 yılından bu yana dünyanın en büyük un ihracatçısı unvanına sahip olan Türkiye, ihracatını 2018 yılında 3,5 milyon tonla zirveye çıkarmıştı. Sektör 2023 yılında ise 3 milyon 663 bin ton un ihracatı gerçekleştirdi. Sektör böylece dünya un ihracatı rekorunu kırmış oldu.
Açıklamada görüşlerine yer verilen IAOM Avrasya Başkanı Eren Günhan Ulusoy, 2023 yılında rekor tazelediklerini ve yaklaşık 1,5 milyar dolar gelir elde ettiklerini belirtti.
2020’den itibaren tedarik zincirlerini bozan, gıda güvenliğini etkileyen pek çok unsur meydana geldiğini vurgulayan Ulusoy, "Pandemi, savaş, bu şartların içerisinde Türkiye, bu temel gıdada kendini ana tedarikçi olarak konumlandırdı. Zaten birinciliğimizden ötürü ilk akla gelen ülkeydik. Zor zamanlarda bu güçlü konumumuzun bir kez daha altını çizdik. 2023 ihracat anlamında güzel bir yıl olarak kayıtlara geçti." ifadelerini kullandı.
Ulusoy, Ukrayna’daki limanlardan sevkiyat probleminin çözülüp savaş öncesi dönemine dönülmesine rağmen bu kez Kızıldeniz’deki olaylarla karşı karşıya kaldıklarını aktararak, "Sektör olarak Uzak Doğu’da kayıp yaşıyoruz. Kızıldeniz’in güneyine gelmeden Cibuti, Sudan buralarda talep artışını görüyoruz. Ancak ocak ayında 344 bin tonluk ihracatla, geçen yılın ocak ayına göre ihracatımızı yüzde 22 artırdık. Hatta geçtiğimiz ocak aylarının ihracat ortalamasına göre yüksek bir ocak ayı geçirdik. Temel gıda olmanın avantajını yaşıyoruz. Talebi erteleyebilirsiniz ama iptal edemezsiniz. Navlun pahalılaşınca tekstil durabilir ya da azalabilir. Gıdada ise bunu ancak bir iki ay erteleyebilirsiniz. Martta ihracat daha da yükselecektir." değerlendirmesinde bulundu.
"Bu sene de 24-25 milyon tonluk üretim bekliyoruz"
Kovid-19 salgını, savaş, lojistik sorunları derken sektörün en önemli gündem maddesinin iklim krizi olduğunun altını çizen Ulusoy, şunları kaydetti:
"Türkiye olarak son 3 yılda, 2023 sezonu hariç Türkiye’deki tahıl üretiminde yağışların normallerin altında kalması nedeniyle düşüş yaşandı. Geçen senenin bu döneminde yüzde 60’a varan azalma söz konusuydu. Bu sezon daha güzel. Yüzde 27 normallerin üzerinde bir yağış var. İç Anadolu Bölgesi'nde yüzde 60, Marmara’da yüzde 100’e varan bir yağış söz konusu geçen seneye göre. Bu da buğday üretim beklentilerimizi yükseltti. 2023’te 22 milyon tona ulaşmıştık. Bu sene de 24-25 milyon tonluk üretim bekliyoruz. Tabii ekim alanlarında da yüzde 3’lük bir artış söz konusu."
Ulusoy, ürün ilaçlamada dronların kullanılması, depolamada blockchain gibi teknolojilerin kullanılmasının önemini belirterek iklim değişikliğine karşı topraktan sofraya her aşamada gelişen teknolojilerin yer alması gerektiğini ifade etti.