Reklam sektörü için 2015 çok da iyi geçmedi. Yıla yüzde 10 büyüme beklentisiyle başlayan sektör yılı yüzde 5-6 arasında bir büyümeyle kapatmaya hazırlanıyor. 2016’da çift haneli büyüme bekleyen sektör temsilcileri, birleşme, satın alma ve transferlerin devam edeceğini söylüyor.
FATOŞ BOZKUŞ
fbozkus@ekonomist.com.tr
Reklam sektörü 2014’ü yüzde 4,3’lük büyümeyle kapatmıştı. 2015 yılı başlarken, 2014’te 7,9 milyar TL’ye ulaşan toplam reklam yatırımlarının yüzde 10 artacağı tahmin ediliyordu. Ancak ülke genelinde yaşanan olumsuz gelişmeler ve iki genel seçim 2015’te sektörü olumsuz etkiledi. Her ne kadar reklam yatırımları 2015’in ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,8 artsa da, ikinci yarıyıldaki yavaşlama nedeniyle bu yılın yüzde 5-6 oranında büyümeyle kapanması bekleniyor. Sonuçta sektör iki yıldır enflasyonun altında artış göstererek reel olarak küçüldü. 2015’te her şeye rağmen iletişimi kesmeyen sektörlerin başında FMCG, iletişim ve finans geldi. Mecra olarak televizyon, açıkhava ve dijitalle birlikte sinemanın da payı arttı.
SATIN ALMALAR HIZLANDI
Geride bırakmaya hazırlandığımız 2015’te reklam sektöründeki birleşme ve satın almalar hız kazandı. Manajans JWT’nın Wanda’nın azınlık hissesini satın alması, M&C Saatchi’nin Inspired’in hisselerini satın alarak Türkiye’de faaliyet göstermeye başlaması, Group M’in directComm Marketing Group’un çoğunluk hissesini satın alması, arka arkaya açıklanan işlemler oldu. Son olarak da Leo Burnett, Türkiye’nin önde gelen dijital ajanslarından Voden ile güçlerini birleştirdiğini açıkladı. UltraRPM tarafında ise farklı bir gelişme söz konusu oldu. Ajans, 2015 yılının Ultra’nın kuruluşunun 35’inci yılı olması nedeniyle tekrar Ultra ismine döndü. Publicis Worldwide‘ın ana dijital ajansı Nurun, Türkiye’deki operasyonlarına bünyesine dahil ettiği Publicis Modem ile başladı. Yıl içindeki ilginç gelişmelerden biri de 41?29!’un Grey Istanbul ile birleşmesi oldu. Ajans 4129Grey adını aldı. Bu süreçte yeni şirketler de faaliyete geçti. Bir Connected Age şirketi olan R/GA 15’inci global ofisini Türkiye’de açtı. 2015 yılı başında M.A.R.K.A ajanstan ayrılan Engin Tezcan, yeni bir ajans kurması beklenirken, marka konumlandırma ajansı Capon’u kurdu. Kerem Mutlu ve Hüseyin Camcı ise yıl içinde sporculara yönelik ilk değer yönetim ajansı olan Galaktikos’u faaliyete geçirdi.
YARATICILAR İŞ DEĞİŞTİRDİ
Son 3,5 yıldır Leo Burnett'te yaratıcı yönetmen koltuğunda oturan ve bu yıl reklamcılık kariyerinde 20’nci yılını kutlayan Emrah Akay, Lowe İstanbul’a yeni baş yaratıcı direktör oldu. 1993 yılında Ali Taran Creative Workshop’ta başladığı reklamcılık kariyerine yurtiçi ve yurtdışında devam eden Kerim Milar, 2009 yılında ortak olarak kurduğu THE Reklam Hizmetleri ile Ekim 2015’te yollarını ayırdı. Engin Kafadar FCB Art Group’a katılırken, Mehmet Kalyoncuoğlu ise yıl içinde SMG Genel Müdürü olarak atandı.
SPORA YATIRIM ARTTI
Sporu mecra olarak kullanan şirket sayısında 2015’te ciddi bir artış yaşandı. 2005-2010 yılları arasında Türk futbolunun en üst ligine ana sponsor olarak destek veren Turkcell, beş yıl aradan sonra geri dönerek 2015-2016 sezonu itibariyle Spor Toto Süper Lig’in resmi iletişim sponsoru oldu. Futbola verdiği desteği hem Türkiye’de hem de tüm dünyada sürdüren Coca-Cola, Beşiktaş, Bursaspor, Fenerbahçe ve Galatasaray dahil olmak üzere Süper Lig takımları ile sponsorluk anlaşması imzaladı. 60’tan fazla ülkede araç sahipleri ve sürücülerle buluşan lastik markası Lassa, küresel marka olma yolculuğunda dünyanın en başarılı spor kulüplerinden FC Barcelona ile işbirliğine imza attı. Yıl içinde THY, Vivident, Integral Menkul Değerler, Leas Plan, Odeobank, THY, Denizbank, Abank, Pınar Su gibi pek çok şirket spora yaptıkları yeni yatırım kararlarını açıkladı.
2016’DA NE OLUR?
Reklam sektöründe çift haneli büyüme hayali 2016’ya kalmış görünüyor. Reklamcılar Derneği As Başkanı Demet İkiler, “2016’da çift haneli büyüme öngörüyorum. Reklam veren potansiyelini daha harekete geçirmedi. 2016’nın bu anlamda yoğun olacağını düşünüyorum” diyerek yeni yıla ilişkin beklentilerini paylaşıyor. Özellikle Anadolu Kaplanları’nın mecralara dönmesini beklediğini anlatan İkiler, 2016’nın radyo, açıkhava, televizyon ve dijitalin büyüyeceği bir yıl olacağını da sözlerine ekliyor. Ajanslar tarafında ise inorganik büyüme planları söz konusu. 2016’nın satın alma ve birleşmelerin yaşanacağı bir yıl olacağı tahmin ediliyor. WPP, Publicis gibi iletişim gruplarının bu yöndeki ataklarının 2016’da da sürmesi bekleniyor. Onların dışında kalan yerli oyuncuların da birleşme ya da satın alma yaparak rekabette öne çıkma girişimlerine şahit olacağız. 2016’da büyüme yolunda satın alma yapma planları yapan şirketlerden biri de Open Medya. Open Medya Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Ayın, “Yıl içinde bir dijital ajansı bünyemize katabiliriz” diye konuşuyor. Konkurların da artacağı bir yıl olacağı düşünülen 2016’da, yıldız isimlerin transferlerinin de hız kazanması bekleniyor.
62 yıldır düzenlenen Cannes Lions UluslararasıYaratıcılık Festivali’nde tarihi boyunca Türkiye hiçGrand Prix yani büyük ödül alamamıştı.Ancak bu yıl şeytanın bacağı kırıldı. Vodafone Türkiye için TeamRed veMindshare’ın ortaklaşa yaptığı Kırmızı IşıkUygulaması,medya kategorisinde Grand Prix’nin sahibi oldu.Aynı iş, aynı kategoride bir deAltın Aslan aldı. Kırmızı Işık Uygulaması, gerek yurtiçindeki reklam yarışmalarından gerekse yurtdışındaki yarışmalardan ödüllerle döndü.