Yenilenebilir enerjinin payı 1 yılda 6 puan arttı

28 Ekim 2022 | 03:55
Talip Yılmaz tyilmaz@ekonomist.com.tr

Bu yılın üçüncü çeyreğinde Türkiye genelinde toplam 83 bin 141 megawatt saat elektrik üretimi kaydedildi. Yenilenebilir enerjinin payı ise son bir yıl içerisinde yüzde 30 seviyelerinden yüzde 36’ya yükseldi. Veri analiz ve raporlama şirketi Fintables, Borsa İstanbul’da (BIST) işlem gören enerji şirketlerinin üretim rakamlarını içeren detaylı bir raporu da paylaştı.

Finansal teknoloji alanında geliştirdiği yerli yazılımlarla kesintisiz hizmet veren, Borsa İstanbul’a (BIST) kote şirketlerle ve sektörlerle ilgili detaylı veri analizleri yapan, akademi projesiyle de finansal okur-yazarlık oranının artmasına katkı sunan Fintables, enerji piyasasına ilişkin bir çalışmaya imza attı. Çalışmaya göre 2022’nin üçüncü çeyreğinde Türkiye genelinde toplam 83 bin 141 megawatt saat elektrik üretimi kaydedildi. Toplam üretim önceki çeyreğin yüzde 12 üzerinde gerçekleşirken önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 4 oranında düştü.

YENİLENEBİLİR ENERJİNİN PAYI ARTTI


Fintables Kurucu Ortağı Yunus Şahin, enerji piyasasına ilişkin son rakamları şu şekilde değerlendirdi:

“Temmuz-Eylül ayları arasındaki dönemde ülke genelinde üretilen toplam elektriğin yüzde 27’si doğal gaz, yüzde 21’i ithal, yüzde 14’ü yerli kömür, yüzde 18’i hidroelektrik, yüzde 11’i rüzgâr, yüzde 3’ü jeotermal, yüzde 2’si biyokütle ve yüzde 1’i güneş enerjisi santrallerinden yapıldı. Geçen yılın aynı döneminde ise doğal gaz santrallerinin toplam üretimdeki payı yüzde 39 iken yerli ve ithal kömürün payı yüzde 13 ve yüzde 17 seviyesindeydi. Yenilenebilir enerjinin payı ise son bir yıl içerisinde yüzde 30 seviyelerinden yüzde 36’ya yükseldi.

Artan doğal gaz maliyetleri üretimin kömür ve yenilenebilir santrallere geçmesine sebep oldu. Yılın üçüncü çeyreği, dünya genelinde yaşanan enerji krizinin etkilerinin Türkiye’de de hissedilmeye devam ettiği bir çeyrek oldu. 2021’in üçüncü çeyreğinde santrallerin sattığı elektrik için gösterge olan piyasa takas fiyatı ortalama 532 TL iken, bu rakam bu yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 478 oranında artış kaydederek 3.074 TL oldu.”

Fintables, Borsa İstanbul’da (BIST) işlem gören enerji şirketlerinin üretim rakamlarını içeren detaylı bir raporu da paylaştı;

AKENERJİ: Akenerji’nin 2022 üçüncü çeyrekteki toplam elektrik üretimi geçen yıla kıyasla yüzde 11 oranında düşerken, 2022 ikinci çeyreğe kıyasla yüzde 200 arttı. İkinci çeyrekteki toplam elektrik üretiminin yüzde 47’si doğal gaz, yüzde 49’u hidroelektrik santrallerinden yapılırken mevsimsellik etkisiyle geçen yıla paralel şekilde doğal gazın oranı yüzde 91’e çıktı, hidroelektriğin oranı ise yüzde 7’ye düştü. Şirketin elektrik üretiminde yıllık bazda gerileme yaşansa da doğal gaz ile elektrik üretimi yapan Erzin santralinin ortalama birim satış gelirinin yüzde 457 artmasının da etkisiyle toplam cironun yıllık yüzde 379, çeyreklik bazda ise yüzde 407 artması bekleniyor.

AKSA ENERJİ: Aksa Enerji’nin 2022 üçüncü çeyrekte yurt içindeki toplam elektrik üretimi geçen seneye kıyasla yüzde 12 düşerken 2022 ikinci çeyreğe kıyasla yüzde 5 arttı. Ürettiği elektriği büyük ölçüde doğal gazdan karşılayan şirketin yerli kömür santrallerindeki üretimi toplam üretimin 2021 üçüncü çeyrekte yüzde 28’ini oluşturuyorken, mevcut dönemde bu oran yüzde 32’ye yükseldi. Özellikle doğal gaz santrallerinin satış fiyatlarında yaşanan yüksek artışların etkisiyle şirketin yurt içi elektrik üretiminden elde ettiği cironun geçtiğimiz seneye kıyasla yüzde 320, bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 42 oranında artması bekleniyor.

 



ALARKO HOLDİNG: Alarko Holding’in 2022 üçüncü çeyrekteki toplam elektrik üretimi geçen yıla kıyasla yüzde 10, bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 31 oranında arttı. Geçen sene olduğu gibi mevcut dönemde de üretilen elektriğin neredeyse tamamına yakını ithal kömürden yapılırken, Cenal santrali Nisan-Temmuz ayları boyunca ürettiği elektriği ortalama 2.830 TL’den sattı. Buna göre şirketin üçüncü çeyrekte elektrik üretiminden elde ettiği cironun yıllık yüzde 472, çeyreklik bazda ise yüzde 71 büyümesi bekleniyor.

AYDEM: Aydem Yenilenebilir Enerji’nin 2022 üçüncü çeyrekteki toplam elektrik üretimi geçen yıla göre yüzde 36 artarken bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 29 düştü. Hidroelektrik santrallerinden üretilen elektriğin toplam elektrik üretimine oranı geçen yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 72 iken mevcut dönemde yüzde 78’e yükseldi. Rüzgar santrallerinin payı ise yüzde 28’den yüzde 22’ye düştü. Öte yandan çoğunlukla YEKDEM kapsamında döviz bazlı fiyattan satış yapan şirketin Nisan-Temmuz ayları arasında elektrik üretiminden elde ettiği cironun özellikle kurdaki artış sebebiyle geçen yıla kıyasla yüzde 204 artması beklenirken bir önceki bu yılın ikinci çeyreğine kıyasla yüzde17 düşmesi bekleniyor.

AYEN: Ayen Enerji’nin 2022 üçüncü çeyrekte yurt içindeki toplam elektrik üretimi geçen yıla kıyasla yüzde 32 artarken 2022 ikinci çeyreğe kıyasla yüzde 20 düştü. Rüzgâr santrallerinden üretilen elektriğin toplam elektrik üretimine oranı geçen yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 72’iken mevcut dönemde yüzde 53’e geriledi. Hidroelektrik santrallerinin payı ise yüzde 28’den yüzde 47’ye yükseldi. Türkiye’de sahip olduğu 7 enerji santralinin 6’sında YEKDEM teşvikinden yararlanan şirketin yurt içindeki elektrik üretiminden sağladığı cironun bir önceki yıla göre yüzde 190 büyümesi, önceki çeyreğe göre ise yüzde 8 düşmesi bekleniyor.

BİOTREND: Biotrend’in 2022 üçüncü çeyrekteki toplam elektrik üretimi geçen yıla kıyasla yüzde 29 artarken bir önceki çeyrekteki üretime paralel seviyede gerçekleşti. Tamamı YEKDEM kapsamında olan biyoenerji santrallerinin ortalama birim satış gelirleri dövizdeki artışın etkisiyle yıllık yüzde 110, çeyreklik bazda ise yüzde 14 artış kaydetti. Tüm bu faktörler göz önünde bulundurulduğunda şirketin üçüncü çeyrekte elektrik üretiminden elde ettiği cironun yıllık yüzde171, çeyreklik bazda ise yüzde 14 oranında büyüme kaydetmesi bekleniyor.

CONSUS ENERJİ: Consus Enerji’nin 2022 üçüncü çeyrekteki toplam elektrik üretimi geçen yıla kıyasla yüzde 16 artarken bir önceki çeyrekteki üretime paralel seviyede gerçekleşti. Şirket; sahip olduğu toplam 4 santralin 3’ünden biyoenerji ile yüzde 76, birinden de güneş enerjisi ile genel üretimin yüzde 14’ü oranında elektrik üretti. Tamamı YEKDEM kapsamında döviz bazlı satış yapan bu santrallerdeki fiyatların Türk lirası cinsinden yükselmesiyle şirketin cirosunun da yıllık bazda yüzde 144, çeyreklik bazda yüzde 14 büyümesi bekleniyor.

GALATA WİND: Galata Wind Enerji’nin 2022 üçüncü çeyrekteki toplam elektrik üretimi geçen seneye kıyasla yüzde 2 düşerken 2022 ikinci çeyreğe kıyasla yüzde 35 arttı. Lisanslı santrallerinin tamamında rüzgâr enerjisinden elektrik üretimi yapan şirketin bu yılın üçüncü çeyreğinde cirosunda yıllık yüzde 147, çeyreklik bazda ise yüzde 63 oranında artış yaşanması bekleniyor.

MARGÜN/NATURAL YENİLENEBİLİR/ESENBOĞA: Margün Enerji, Naturel Yenilenebilir Enerji ve Esenboğa Elektrik’in lisanslı üretim yapan tek santrali olan Özmen 1 Santralinin toplam elektrik üretimi yıllık ve çeyreklik bazda yüzde 1’e geriledi. Güneş enerjisinden elektrik üreten ve YEKDEM kapsamında 13,3 cent/KWh ile satış yapan bu santralin ortalama birim satış gelirinin yıllık yüzde 110, çeyreklik bazda ise yüzde 14 artması da göz önünde bulundurulduğunda şirketlerin üçüncü çeyrekte elektrik üretiminden elde ettiği cironun geçen senenin üçüncü çeyreğine kıyasla yüzde 108, bu yılın ikinci çeyreğine kıyasla ise yüzde 12 büyümesi bekleniyor.

ODAŞ /ÇAN 2: Odaş Elektrik ve Çan2 Termik şirketlerinin sahip olduğu Çan2 santralindeki toplam elektrik üretimi, geçen yıla kıyasla yüzde 12 oranında artarken 2022 ikinci çeyreğe kıyasla yüzde 3 düştü. Yerli kömürden elektrik üretimi yapan santralin üçüncü çeyrekteki ortalama birim satış gelirlerinin 2021 üçüncü çeyreğe kıyasla yüzde 169, 2022 ikinci çeyreğe kıyasla yüzde 20 artmasıyla şirketlerin toplam cirosunun da yıllık yüzde 200, çeyreklik bazda ise yüzde 13 büyüme kaydetmesi bekleniyor.

ZORLU ENERJİ: Zorlu Enerji’nin 2022 üçüncü çeyrekteki toplam elektrik üretimi geçen yıla benzer seviyede gerçekleşirken bir önceki çeyreğe kıyasla yüzde 1 oranında arttı. 2021’nin üçüncü çeyreğinde üretilen toplam elektriğin yüzde 67’si jeotermal, yüzde 12’si hidroelektrik, yüzde 19’u rüzgâr santrallerinden karşılanırken mevcut dönemde bu oranlar sırasıyla yüzde 65, yüzde 15 ve yüzde 20 oldu. Üretimi artan bu santrallerin satış fiyatlarının da yükselmesiyle beraber şirketin elektrik üretiminden elde ettiği cironun yıllık yüzde 124, çeyreklik bazda ise yüzde 15 oranında büyümesi bekleniyor.
Etiketler
Manşet