Avrupa ülkeleri arasında Portekiz, Yunanistan, İspanya ve Malta genellikle 5-10 yıl süreli "Golden Visa" programı ile oturum izni veriyor. Oturum izni süresinin sonunda vatandaşlık başvurusu hakkı da oluşabiliyor. Golden Visa yarışına 2019’da Dubai de katıldı. ABD, 800 bin dolar yatırımla EB 5 vizesi ile Green Card vermeye başladı. Suudi Arabistan'ın da mülk yatırımı ile süresiz yaşam programını başlatması, Macaristan’ın yine bu sene içinde en az 250 bin euro karşılığı yatırım ile Golden Visa programı başlatacak olması sektörü daha da hareketlendirmiş olacak.
Öte yandan Türkiye dışında, Antigua, Dominica, Grenada, St. Kiss and Nevis, St. Lucia, Avusturya, Malta, Vanuatu da pasaport veren ülkeler arasında yer alıyor.
Türkiye'de de yurt dışında emlak yatırımları trende dönüşmüş durumda. Konuya ilişkin ekonomist.com.tr'ye açıklama yapan Mars International CEO'su Hakan Bucak, Türk yatırımcıların yurtdışında gayrimenkul edinme eğiliminin hızla arttığını kaydediyor.
Bucak, "Merkez Bankası'nın 2023 Ödemeler Dengesi İstatistiklerine göre, Türk vatandaşlarının yurtdışındaki gayrimenkul yatırımları büyük bir artış gösterdi. 2022'de 701 milyon dolar olan yatırım miktarı, 2023'te 2 milyar 86 milyon dolara yükselerek yüzde 173 oranında bir arttı. Türkiye'de konut satışları 2023 yılında son 10 yılın en düşük seviyesine gerileyerek 1 milyon 225 bin adetle sınırlı kaldı. Yabancılara yapılan konut satışları ise önceki yıla göre yüzde 48,1 oranında azalırken, Türk vatandaşlarının yurtdışından satın aldığı konut sayısı ciddi seviyeye ulaştı. Yatırımcılar, daha iyi getiri sağlayacağını düşündükleri ülkelerden ev alarak bu trendi destekliyorlar." diyor.
Türklerin radarındaki 6 ülke
Türkiye'den yatırım çeken ülkeler arasında İngiltere, Portekiz, Yunanistan, İspanya, Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Arap Emirlikleri öne çıkıyor.
Bucak'a göre bu ülkelerin Türk vatandaşları tarafından tercih edilmelerinin en önemli nedeni kira getirisi. Bucak, şöyle devam ediyor:
"İkinci sırada döviz odaklı yatırım niyeti geliyor. Yatırımlarını çeşitlendirmek isteyenlerin talebi de önemli düzeyde. Stabil ekonomilere yatırım yapmak isteği, yurtdışında yaşam ve iş imkanları önde gelen nedenler arasında. Bu ülkelerin sunduğu yüksek eğitim olanakları ve diğer sosyo-ekonomik avantajları da ekleyebiliriz. Ancak, şunu da belirtmeliyim ki her yıl tercih edilen ülkelerde değişiklikler olabilir ve bu tercihler kişisel ve ekonomik faktörlere göre farklılık gösterebilir."
Bucak, yüksek konut fiyatları ve artan maliyetlerin bazı yatırımcıları Türkiye dışındaki pazarlara yönlendirdiğini belirterek, "Yatırımcılar, daha uygun fiyatlı ve potansiyel olarak daha karlı gayrimenkul fırsatları arayarak yurtdışı pazarlarına yöneliyorlar. Ancak, yurtdışındaki gayrimenkul piyasalarıyla ilgili faktörlerin dikkate alınması gerekiyor, çünkü her pazarın kendine özgü riskleri ve fırsatları bulunmaktadır. Bu nedenle, Türkiye'deki konut fiyatlarındaki değişimlerin, yurtdışına olan talebi etkilediği söylenebilir." diyor.
Yurt dışında gayrimenkul alırken nelere dikkat edilmeli?
Peki, yurt dışından gayrimenkul alırken nelere dikkat edilmeli? Mars International CEO'su Hakan Bucak 3 konuya dikkat çekiyor:
- Yurtdışından gayrimenkul alırken mutlaka bir gayrimenkul danışmanı, avukat ve mali müşavir ile satın alma süreçlerinin yönetilmesi önemlidir.
- Sözleşmelerin ve faturaların dikkatlice incelenmesi, paranın resmi bir kaynaktan gönderilmiş olması gereklidir.
- Ayrıca, satın alma sürecinde hukuki durum, bölge ve konum, maliyetler, finansman seçenekleri, mülkiyet türü, yatırım potansiyeli, profesyonel yardım ve dil/kültür farklılıkları gibi faktörlere dikkat etmek önemlidir. Bu faktörler, başarılı bir mülk edinme deneyimi yaşamalarına yardımcı olacaktır.