Yılın ilk yarısında aktif büyüklüğü 65 milyar 400 milyon TL’yi bulan operasyonel kiralama sektörü, yılın ilk yarısında 13.9 milyar TL'lik yeni araç yatırımı yaparak 30 bin 700 adet aracı filosuna kattı. Europcar Türkiye CEO’su Fırat Fidan, “Yıl sonu özelinde ise Avrupa’da kışın büyük sıkıntı olacak olan elektrik ve doğalgaz sıkıntıları nedeniyle Türkiye’de sezonun devam edeceğini ve uzun zamandır düşen Avrupa’daki yabancı turistleri geri kazanacağımızı dolayısıyla bu durumun sektöre olumlu yansıyacağını söylemek mümkün” diyor.
Operasyonel kiralama pazarı, sektördeki sorunlara rağmen yatırıma devam ediyor. Yılın ilk yarısında aktif büyüklüğü 65 milyar 400 milyon TL’yi bulan sektörde toplam araç sayısı geçen yıla oranla yüzde 1.4 artışla 241 bin 500 adede ulaştı. Sektör yılın ilk yarısında 13.9 milyar TL'lik yeni araç yatırımı yaparak 30 bin 700 adet aracı filosuna kattı.
Otomotiv sektöründe yaşanan daralma ve yeni araç tedarikindeki sıkıntı nedeniyle araç kiralama sektörünün potansiyeli olsa da arzu edilen araç filosu büyüklüğüne ulaşamıyor. Bu noktada pazar dinamiklerini olumsuz etkileyen en önemli faktörlerin başında pandeminin geldiğini söyleyen Europcar Türkiye CEO’su Fırat Fidan, “Döviz kurlarındaki artış, çip krizi dolayısıyla küresel tedarik zincirindeki aksamalar ve Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile başlayan ve son dönemde Çin’in Tayvan’a yönelik uyguladığı yaptırımların otomotiv pazarında varolan tedarik sıkıntısının derinleşmesine sebebiyet verecek olması sıralanıyor. Bir diğer konu başlığı ise kiralama sektörünün satın aldığı araç sayısının düşmesi ama ödediği vergi tutarının artması oldu” diyor.
Araç kiralamalarındaki fiyat artışının her ne kadar yükselse de araç fiyatlarındaki artışla aynı paralelde ilerlemediğine dikkat çeken Fırat Fidan sözlerine şu şekilde devam ediyor:
“Zira alım gücü düştükçe iç pazardaki kitlede düşüş görmeye devam ediyoruz. Günlük kiralama bedeli yüzde 70 ve yüzde 90 oranları arasında artarken, araç fiyatlarındaki yüzde 120 ve yüzde 150 oranlarındaki yükseliş ve maliyet artışı denklemleri bozuyor. Bu noktada genel operasyonu dengeleyen konunun ise sürekli artan araç fiyatları ve tedarik sıkıntısı ile paralel giden ikinci el araç fiyatları olduğunu söyleyebilirim.”
Dünya genelinde benzinli ve dizel araçların payı hızla azalırken, tüketiciler hem yakıt maliyetlerini azaltmak hem karbon ayak izlerini düşürmek gibi nedenlerle hibrit ve elektrikli araçlara yöneliyor. Küresel ısınma ile birlikte çevre konusunda bilincin artmasıyla birlikte filolardaki değişim de hız kazanmış durumda. Otomotiv sektörünün en büyük markaları karbon emisyonundaki fosil yakıt payını sıfırlamak amacıyla AB yasaları ve Paris İklim Anlaşması kapsamında elektrikli araç yatırımlarını her geçen gün artırıyor. Fidan, Türkiye’de ise gerek tedarik sıkıntısı gerekse istasyon ve altyapı yetersizliğinden dolayı yeterince hızlı adımlar atılamadığını söylüyor. TOKKDER’in yılın ilk yarısında açıkladığı veriler ise bu söylemimi destekler nitelikte. Rapora göre operasyonel araç kiralama sektörünün filosundaki hafif ticari araç payının yüzde 5.8’e, elektrikli ve hibrit araçların payının da yüzde 7.6’ya çıktığını görülüyor.
ENERJİ KRİZİ FIRSAT OLABİLİR
“Türkiye otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarına baktığımızda 2022 yılının ilk beş aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 12 oranında daralma yaşandığını görüyoruz. Bununla birlikte hepinizin bildiği gibi araç bulunurluğunda genel bir daralma yaşanmasına rağmen, 2022 yılının ilk üç ayında operasyonel araç kiralama sektörünün araç parkında yukarı yönlü bir hareket gerçekleşti ve sektörün araç sayısı 2021 yılı sonuna göre yüzde 1,1 artarak 240 bin 800’e ulaştı. Bu noktada sektörün büyümesinden çok fiyatlarda eski dönemlere göre yükseliş gördüğümüzü söylemek daha doğru olacaktır. Hacim 2021’e yakın olmasına karşın enflasyona göre karlılığın aynı seviyelerde olduğunu görüyoruz. Yıl sonu özelinde ise Avrupa’da kışın büyük sıkıntı olacak olan elektrik ve doğalgaz sıkıntıları nedeniyle Türkiye’de sezonun devam edeceğini ve uzun zamandır düşen Avrupa’daki yabancı turistleri geri kazanacağımızı dolayısıyla bu durumun sektöre olumlu yansıyacağını söylemek mümkün.”