ODTÜ URAP Laboratuvarının da aralarında olduğu 11 sıralama kuruluşu, ARWU, CWUR, LEIDEN, NTU, QS, RUR, SCIMAGO, THE, USNEWS ve WEBOMETRICS'in, Türkiye'deki 203 üniversitenin dünya sıralamalarına ilişkin değerlendirmeleri, ODTÜ URAP tarafından yayınlandı.
Raporda 11 araştırma üniversitesi ve 5 aday üniversitenin 2013-2020 arasında dünya sıralamasındaki durumu da ilk kez değerlendirildi.
En çok sıralamaya giren 3 üniversite belli oldu
Buna göre, 2020'de "Dünyanın En İyi İlk 500 Üniversitesi" sıralamasında 9 Türk üniversitesi yer aldı.
Hacettepe, ODTÜ ve Koç, listeye Türkiye'den giren 9 üniversitenin ilk 3'ü olarak sıralandı.
Hacettepe Üniversitesi, RUR listesine 378'inci, LEIDEN listesine 455'inci ve URAP listesinde 500'üncü sıradan girdi.
ODTÜ ise WEBOMETRICS listesinde 416, RUR listesinde 454'üncü, US NEWS listesinde ise 453'üncü sırada yer aldı.
Koç Üniversitesi THE listesine 450'nci, RUR listesine 448'inci, QS listesine 465'inci sıradan girdi.
İlk 500 sıralamasında 2 listeye adını yazdıranlar
11 kuruluştan 2'sinin listesinde ilk 500'e giren 4 üniversite ise şöyle:
"İTÜ (RUR: 449 ve USNEWS: 486), Boğaziçi Üniversitesi (US NEWS: 197 ve RUR: 425), Bilkent Üniversitesi (RUR: 385 ve SCIMAGO: 494) ve İstanbul Üniversitesi (LEIDEN: 355 ve ARWU: 450)."
En iyi 500 listelerinden birine giren üniversiteler ise Sabancı (RUR: 344) ve Çankaya (THE:450) oldu.
Raporda, üniversitelerin bu durumuna ilişkin, "Dünya sıralamalarında 2020 yılında, bu 9 üniversitemizin en az bir sıralamada ilk 500'e girmesi ülkemiz açısından azımsanmayacak bir başarı." değerlendirmesi yapıldı.
İlk 500'e giren Türk üniversitelerine ilişkin son 10 yıllık performans analizi
Türk üniversitelerinden 10'u, 2011 dünya sıralamasında ilk 500'de yer alırken, geçen yıl ilk 500'e girebilenlerin sayısı 8'e düştü. Bu yıl sayı 9'a yükseldi.
İstanbul Üniversitesi 2011'de 4 listede ilk 500'de, 2020'de ise 2 listede ilk 500'e girebildi, URAP ve SciMago'da ilk 500'deki yerini de kaybetti.
ODTÜ 2011'de 4 sıralamada ilk 500'deyken, 2020'de 3 listede ilk 500 arasında yer buldu, URAP, LEIDEN ve SciMago'nun ilk 500 listesinde yer alamadı.
2011'de 3 listede ilk 500'de yer alan Hacettepe Üniversitesi, 2020'de yine 3 sıralamada ilk 500'e girebildi, SciMago listesindeki yerini kaybetti.
Bilkent Üniversitesi, 10 yıl önce 2 sıralamada ilk 500'de yer alırken 2020'de yine 2 listede ilk 500'e girdi, THE ve QS sıralamalarında kendine yer bulamadı.
İTÜ, 1 listede yer aldığı 2011'den 10 yıl sonra bir listenin ilk 500'üne girme başarısını gösterirken, THE sıralamasından çıktı.
Boğaziçi Üniversitesi, 2011'de 1 listede, 2020'de ise 2 listede ilk 500'e girdi ve US News sıralamasında 197'inci olarak ilk 500 arasındaki en yüksek sıraya çıktı. Boğaziçi Üniversitesi, THE sıralamasında ilk 500'deki yerini kaybetti.
Sabancı Üniversitesi, hem 2011'de hem 2020'de 1 listede yer aldı, QS sıralamasından çıktı.
2011'de 3 sıralama listesinde bulunan Ankara Üniversitesi ile 2 sıralama listesinde bulunan Gazi ve Ege üniversiteleri geçen yıl ilk 500 listesinde yer almadı.
203 üniversitenin dünya sıralamalarındaki karnesi
Raporda, 2020'de dünya genel sıralamalarına ilk 500'ün dışında girmeyi başaran 203 Türk üniversitesinin durumuna da yer verildi.
Buna göre, dünya üniversite sıralaması yapan 11 sıralama kurumunun 11'inin de listesinde yer alma başarısını gösteren 5 üniversite Hacettepe, İstanbul, İTÜ, ODTÜ ve Ankara Üniversiteleri oldu.
Ege, Gazi, Bilkent ve Boğaziçi üniversiteleri dünya sıralamasının yapıldığı 10 listede kendine yer buldu.
Dokuz Eylül, Koç ve Erciyes üniversiteleri 9 listeye, Atatürk, Marmara, Yıldız Teknik, Çukurova, Sabancı 8 listeye, Selçuk, Akdeniz, Eskişehir Osmangazi, Gebze Teknik, Anadolu, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü ise 7 listeye girme başarısını gösterdi.
Dünya sıralamalarından 6'sına 10; 5'ine 12, 4'üne 17, 3'üne 41 ve 2'sine 21 üniversite girdi.
Sadece 1 sıralamada yer alan üniversite sayısı bu yıl 79 oldu.
Araştırma ve aday araştırma üniversitelerine özel başlık açıldı
URAP, bu yıl ilk kez Türkiye'de "araştırma ve aday araştırma üniversiteleri"nin dünyadaki yerlerini detaylı olarak inceledi.
Türkiye'de araştırma üniversitelerinin ve aday araştırma üniversitelerinin belirlenmesinin önemli bir gelişme olduğu kaydedilen raporda, akademik rekabetin başarıyı da artıracağına ve zamanla dünyanın en iyi üniversiteleri arasına girme şansının artacağına vurgu yapıldı.
Türkiye'deki 16 araştırma ve aday araştırma üniversitesinden 5'i 2020'de ilk 500 listesinde yer aldı.
Bu üniversitelerden Hacettepe ve ODTÜ 3 listede ilk 500'e girdi.
İTÜ, Boğaziçi ve İstanbul Üniversitesi 2'şer listede ilk 500 üniversite arasında yer buldu.
URAP dünya sıralamasında araştırma üniversitelerinin 2013-2020 arasındaki durumu
URAP 2013 dünya sıralamasında 458'inci, sonraki yıllarda 500-550 arasında yer alan Hacettepe Üniversitesi 2020'de ilk 500'e girebilen tek araştırma üniversitesi oldu. Hacettepe, 2013-2020 döneminde URAP sıralamasında "konumunu en iyi koruyan üniversite" olarak belirlendi.
İstanbul Üniversitesi, 2013-2015'te URAP sıralamasında üst üste 3 yıl boyunca ilk 500'e girdi, 2020'de 632'nci oldu.
İTÜ, ilk kez 2014'te ilk 500'de yer aldığı listede 2020'de 725'inci sırada yer aldı.
2013-2015'te ilk 500'de yer alan ODTÜ 2020'de 751'inci oldu.
Ankara Üniversitesi, 2013'te 510'uncu, 2020'de 824'üncü sırada yer aldı.
URAP'ın 2013-2014 sıralamasında ilk 500'e giren Ege Üniversitesi, 2020'de 915'inci sıradan listeye girdi.
2013'te 519'uncu olan Gazi Üniversitesi, 2020'de 924'üncü oldu.
URAP sıralamasında 2013'te 734'üncü sırada yer alan Boğaziçi Üniversitesi, 2014'te 575’inci, 2020'de 1096'ncı oldu.
Erciyes Üniversitesi, URAP sıralamasında 2013'te 879'uncu, 2020'de 1101'inci sırada yer aldı.
Benzer şekilde diğer araştırma ve aday araştırma üniversiteleri, URAP sıralamasında 2013'ten itibaren geriledi. İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa ise yeni kurulduğu için URAP sıralamasına ilk kez 2020'de girdi ve 1215'inci oldu.
"Araştırma üniversitelerimiz sabırla yayınlarını artırmalı"
URAP Koordinatörü Prof. Dr. Ural Akbulut, rapora ilişkin değerlendirmesinde, Türk üniversitelerinin dünya sıralamalarında en üst sıralara yükselmek için yoğun çaba harcadığına dikkati çekti.
Akbulut, "Yayın ve atıf sayıları incelendiğinde üniversitelerimizin genellikle yayın ve atıflarının her yıl az da olsa arttığı görülmektedir. Ancak, yayın ve atıf sayılarındaki artış hızımız, dünya ortalamasının altında kalmaktadır." değerlendirmesini yaptı.
Yıllarca sabırla ve yılmadan çalışmaları sonucunda Çin üniversitelerinin dünyanın en iyileri arasına girme hedefini gerçekleştirdiği örneğini veren Akbulut, "Bizim araştırma üniversitelerimiz morallerini bozmadan sabırla, yayınlarının sayı ve kalitesini artırarak, yeni laboratuvarlar kurarak ve yurt dışındaki yetenekli araştırmacıları kadrolarına katarak başarıya ulaşabilir." ifadelerini kullandı.
Akbulut, "araştırma üniversitesi" kavramının kabul görmesinin, üniversite yöneticilerinin ve akademisyenlerin bu konuda büyük çaba harcamasının, başarıya ulaşma şansını arttırdığını kaydetti. (AA)