ABD'nin yeni başkanı kim olacak? Yarışta son durum ne?

ABD'de Başkanlık yarışı için geri sayım sürüyor. Mevcut başkan Cumhuriyetçi aday Donald Trump ile Demokratların adayı Joe Biden birbirlerine karşı sert eleştirilerde bulunmaya devam ediyor. 3 Kasım salı günü yapılacak seçim öncesi adayların canlı yayın münazaraları için de artık sayılı günler kaldı.

ABD'DE BAŞKAN ADAYLARI NE ZAMAN CANLI YAYINA ÇIKACAK?

• İlk münazara 29 Eylül’de Clevland kentinde Fox News televizyonunun ev sahipliğinde yapılacak.


• İkinci münazara 15 Ekim’de CSPAN televizyonunun ev sahipliğinde Miami’de,


• Üçüncü münazara ise 22 Ekim’de Washington Post’un ev sahipliğinde Nashville’de gerçekleştirilecek.

USA Today Gazetesi ile Suffolk Üniversitesinin ortaklaşa yaptığı ankette, Trump ile Biden arasında yapılacak münazaralara ilişkin kamuoyunun nabzı tutuldu. Ankete katılan kayıtlı seçmenlerin yüzde 47’si Trump’ın, yüzde 41’i ise Biden’ın karşılıklı tartışmada daha başarılı olacağı görüşünde.

ABD'DE SEÇİM ÖNCESİ DURUM NE?

Anadolu Ajansı, ABD'deki 3 Kasım seçimini mercek altına aldı. Peki, yarış ne durumda? Anketler hangi adayı işaret ediyor? AA'nın analizinde şu yorumlar yer alıyor:

ABD kendine has bir seçim sistemine sahip. Seçmenler destekledikleri başkan adayı tarafından belirlenen delegelere oy veriyor. 50 eyalette başkanı belirleyen delege sayısı 538. Başkan adayının seçimi kazanması için salt çoğunluğa yani 270 delegeye ulaşması yeterli. Bir eyalette en çok oyu alan aday delegelerin tümünü kazanıyor. Delege sayıları ise eyaletlerdeki nüfusa göre belirleniyor. En çok delegeye sahip eyaletler Kaliforniya, Teksas, Florida, New York...

AA'nın araştırmasında SETA Washington Koordinatörü Kadir Üstün, "2016'daki aday Hillary Clinton'a karşı olan tepki Biden'a karşı yok. Biden'ın büyük oranda pozitif bir imajı var. Geçen seçimlerden farklı olarak Sanders ile Hillary Clinton arasında bir uzlaşma olmamıştı. Sanders seçmenleri gidip Clinton'a oy vermemişti. Bu seçimde Demokrat Parti'nin ciddi bir kenetlenme içinde olduğunu görüyoruz" yorumunu yapıyor.

Analiz şöyle devam ediyor:

"İki aday birçok kritik konuda ayrışıyor. Salgın sürecinde ekonominin ne zaman, nasıl normalleşeceği, büyük şirketlere yapılan vergi indirimleri, ırk temelli ortaya çıkan gerilimler, Obamacare olarak bilinen Obama döneminde yapılan sağlık reformu...

• Trump mı Biden mı? Bugüne dek sonuçları bilen 2 uzmanın tahmini

BAŞKAN YARDIMCISI ADAYLARI

ABD seçiminde başkan yardımcısının işlevi çok önemli. Başkanın vefatı veya olası görevden ayrılması durumunda başkanın yerini alacak kişi başkan yardımcısı. Trump'ın yardımcısı Mike Pence, Amerika'da muhafazakarların siyasetteki sembol isimlerinden. Pence, bazı kesimlerin sürpriz olarak nitelendirdiği 2016 seçim zaferinin mimarlarından. Ülkedeki Evanjelist tabanın desteğine sahip. Göçmenlik, kürtaj gibi konularda görüşleri oldukça katı.

Biden ise başkan yardımcısı adayı olarak Pence'nin tam zıttı bir isim belirledi. Babası Jamaikalı, annesi Hindistanlı olan Kamala Harris. 55 yaşındaki Kaliforniya senatörü Harris hukukçu. Siyahi nüfusun seçime katılımını teşvik edeceğine inanılıyor. Demokrat Partinin olası zaferinde Harris ABD tarihinin ilk kadın ve siyahi başkan yardımcısı olacak."

Sabancı Üniveristesi'nden Prof.Dr. Adam McConnel çalışmada şu yorumları yapıyor: "Kamala Harris'in seçimi küçük fakat mantıklı bir kumar. Aslında Demokrat Parti içinde başını Sanders'ın çektiği bir grup aday olmasından memnun olmadı. Sebebi Harris'in Kaliforniya'da başsavcı olduğu dönemdeki bazı uygulamalarıydı. Fakat Biden ve ekibi, Demokrat Parti seçmenlerinde Trump'a olan tepkinin Kamala Harris'e yapılan eleştirilerden çok daha güçlü olacağına inanıyor"

• Trump mı Biden mi? ABD’deki son anketler neler söylüyor

ANKETLERDE DURUM NASIL?

AA'nın analizine göre son viraja girilirken yarış anketlerde kıyasıya devam ediyor. Biden'ın adı açıklandıktan sonra artan popülaritesi anketlere yansımış durumda. Anketlere göre ülke genelinde Biden'ın yüzde 7.1 önde olduğu görülüyor. Ancak bu tablonun benzeri 2016 seçimlerinde yaşanmıştı. Anketlerde istikrarlı bir şekilde üstünlük sağlayan Clinton seçim öncesi hüsrana uğramıştı.

Prof. Dr. Adam McConnel "2016 seçimlerinde Clinton'ın rahat bir şekilde kazanacağı düşünülüyordu. Fakat böyle olmadı. Bu kez seçim tahmini yapma konusunda ders aldık" diyor.

SALINCAK EYALETLERDE BÜYÜK REKABET VAR

Analizdeki yorumlar şöyle devam ediyor:

"ABD siyasetinde Demokratların kalesi olan yerler mavi, cumhuriyetçilerin kalesi olan yerler ise kırmızı eyaletler olarak anılıyor. Seçim sonucunu belirleyecek ise 'swing states' yani salıncak eyaletler. Her seçimde iki parti arasında kıran kırana yarış yaşanan bu eyaletlerde sonuçlar değişkenlik gösterebiliyor. Florida, Michigan, Iowa, Kuzey Karolina, Pensilvanya gibi eyaletlerde kazanan taraf seçimlerde büyük avantaj sağlıyor. Son anketlerde bu eyaletlerde büyük çekişme sürüyor. Hatta cumhuriyetçilerin kalesi Teksas'ta bile yarış uzun süredir görülmediği kadar çekişmeli.

OY KULLANMA YÖNTEMİ SONUCU ETKİLEYEBİLİR

Koronavirüs salgını bir konuda seçimleri çok etkileyebilir: Oy kullanma yöntemi. Çünkü salgın nedeniyle rekor sayıda seçmenin posta yoluyla oy kullanması bekleniyor. 215 milyonun 180 milyonu posta yoluyla oy kullanma hakkında sahip.  Trump posta yoluyla oy kullanmanın şaibeye yol açabileceğini düşünüyor.

AA'nın çalışmasında Kadir Üstün, posta yoluyla oy kullanmanın daha fazla gerçekleşmesi halinde daha fazla genç nüfus ve demokrat seçmenin sandık başına gitmiş olabileceği görüşünü de paylaşıyor.

https://youtu.be/MHSe7gmpWdk