BES’te devamlılık oranı yüzde 99

27 Ekim 2022 | 08:18
Emeklilik döneminde, kamunun sağladığı birinci basamak emeklilik gelirine ek olarak tamamlayıcı bir gelir oluşturulması ve kişilerin çalışma dönemlerindeki hayat standartlarının devam ettirilmesi amacıyla kurulan BES’in katılımcılar için cazibesinin giderek artığı gözlemleniyor.

Özellikle 2013 yılında devreye alınan yüzde 25 devlet teşviki uygulaması ile birlikte sistemdeki katılımcı sayısı, her yıl yaklaşık 1 milyon kişi artıyor.

Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Diğer taraftan, gönüllü katılıma dayalı BES’te, bireylerin toplu para ihtiyacının olduğu durumlarda, emeklilik birikim tutarlarına başvuruların da artığı görülüyor. Katılımcıların emeklilik birikimlerini kısa vadeli ihtiyaçlar için kullanmaması, sistemden maksimum faydayı elde etmeleri için oldukça kritik öneme sahip.

Sistemin artan verimliliği ve devlet katkısı uygulamasının katılımcıların sistemde devamlılığını artırdığı ve ayrılma kararlarında caydırıcı olduğu gözlemleniyor.

Uzun vadeli perspektifle birikim yapma konusunda artan katılımcı bilinci ile sistemdeki devamlılık oranlarının, gönüllü katılıma dayalı bir sistem için makul seviyelere ulaştığı söylenebilir. Örneğin 2012 sonunda sözleşmelerin her ay yüzde 1,2’si sistemden ayrılırken, 2015 sonu itibarıyla bu oranın yüzde 1’e gerilediği görülüyor. Önümüzdeki dönemde ayrılma oranında yakalanan bu düşük seviyenin korunacağı düşünülüyor.

YENİ DÜZENLEMELER OLUMLU
2013 başında yüzde 25 devlet katkısı avantajı yürürlüğe alındı ve mevzuat değişikliği ile kesinti tutarları düşürüldü. 2016 başında yürürlüğe alınan düzenlemeler kapsamında da kesintiler için üst sınır getirildi. Böylelikle kesinti tutarları gelişmiş ülkeler seviyesine indi ve dünya standartlarına uyum sağlandı.

Yönetmelik kapsamında katılımcıları sistemde kalmaya teşvik edecek düzenleme ise fon toplam gider kesintisinin sözleşmenin altıncı yılından itibaren, belirli oranlar dahilinde katılımcılara iade edilmesi olacak. Bu değişiklikle devamlılığı olan katılımcılar için sistemin verimliliği daha da artacak.

ERKEN AYRILMA TEŞVİK EDİLMİYOR
2013 yılında yapılan yasal düzenlemelerle, sistemin tüm özelliklerinden yararlanabilmek için emekliliği hak edene kadar sistemde kalınması gerekiyor. BES, sunduğu devlet katkısı avantajı ve emeklilik yatırım fonlarının yatırım stratejileri itibariyle uzun vadeli bir yapıya sahip.

Sistemden erken ayrılan müşteriler, hem devlet katkısı teşvikinden tam olarak faydalanamıyor, hem birikimleri açısından piyasada olabilecek kısa dönemli gelişmelerin riskini almış oluyor. Bu hususlara paralel olarak, katılımcıların sistemdeki devamlılığı artıyor. 2015 sonunda Anadolu Hayat Emeklilik I* (AHE) için devamlılık oranı yüzde 99,2 seviyesinde bulunuyor.

Şirket yetkilileri, devlet katkısı avantajı ve düşürülen kesinti tutarlarının katılımcı devamlılığına pozitif etkisi olduğunu söylüyor. AHE’nin sektör ortalamasının üzerindeki performansını sürdürdüğünü ifade eden yetkililer, “Şirket olarak, sektörün üzerinde olan devamlılık oranımızı artırmak istiyoruz.

Bunun için mevcut satış kalitemizi, müşterilerimize sunduğumuz hizmet seviyemizi, ürün çeşitliğimizi, müşteri iletişimini ve emeklilik yatırım fonlarımızın performanslarını artırmak adına yürüttüğümüz çalışmalara aralıksız olarak devam ediyoruz” diyor.

Buna ilaveten, sistemdeki devamlılık oranının belirleyicisi olan satış kalitesini artırma yönünde tüm dağıtım kanalları nezdinde çalışmalarını sürdürdüklerini anlatan yetkililer, “Önümüzdeki dönemde oluşacak piyasa koşulları doğrultusunda, çıkış oranımızı mümkün olan en düşük seviyede ve sektör ortalamalarının altında tutmak için çalışmalarımıza devam edeceğiz” diye sözlerini tamamlıyor.

SORUN YANITLAYALIM.
Devlet katkısının hak edilişinde kurallar var mı?

Devlet katkısını hak ediş uygulaması gereği, 10cak 2013 tarihinden sonra sistemde geçirilen süreye göre belirlenen oranlarda devlet katkısı ve getirisinin bir bölümü veya tamamı katılımcıya ödenecek. Buna göre 10cak 2013'ten sonra sistemde geçirilen sürenin üç yıldan altı yıla kadar olması halinde hak ediş oranı; yüzde15,6 yıldan 10 yıla kadar olması halinde yüzde 35,10 yıl ve daha fazla olması halinde yüzde 60'tır.

Emeklilik (Sistem'de10 yıl süreyle kalmış ve 56 yaşını doldurmuş katılımcılar için), vefat veya maluliyet durumunda ise devlet katkısının tamamına hak kazanılabiliyor. Yani devlet katkısı uygulaması, sistemde uzun süre kalmayı destekliyor.

"Risk iştahı henüz kalıcı olarak artmadı"
Nilüfer Sezgin İş Portföy Başekonomisti

"FED Başkanı Yellen'm 10 Şubat'ta ABD Kongresi'nde gerçekleştirdiği yarıyıl konuşmasında can alıcı nokta, FED'in hala faiz artırım sürecinden geri atmadığına dair sinyallerdi. Yellen konuşmasında, finansal B koşullardaki sıkılaşma ve küresel ekonomik büyümeye dair aşağı yönlü risklerin ABD ekonomisi için de s problem yaratma ihtimali olduğunu belirtti.

Sonuçta mart ayında faiz artırımı olacağına yüzde 50 ihtimal verilirken, şimdi bu yıl sonuna kadar faiz artırımı olabileceğine dahi kuşkuyla bakılıyor. Ayrıca, Avrupa Merkez Bankası ve Japonya Merkez Bankası'nın mart ayında ek faiz indirimi ve likidite programını genişletmek gibi ilave tedbirler açıklaması da bekleniyor.

Bu haberler gelişmekte olan ülkeler açısından ilk etapta olumlu gibi görülse de risk iştahı kalıcı olarak artmadan, ki bunun olması için gelişmekte olan ülkelerde büyüme cephesinden olumlu haberler gelmesi gerekiyor, küresel likiditenin gelişmekte olan ülkelere hızla yönelmesini beklemek iyimserlik olabilir.

Kaldı ki gelişmekte olan ülkelerde son dönemin en çok konuşulan problemlerinden biri, artan özel sektör borçluluğu. Bu ülkeler, borçla büyümeyi finanse etme konusunda daha temkinli olacaktır. Yine sermaye girişlerindeki hızlanma 2010-11 dönemindeki kadar etkili olamayabilir"
Etiketler
Emeklilik