Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Sistemde ilk emekliler, birikimli hayat sigortalarından veya vakıf, sandık, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşu veya sair ticaret şirketinden aktarım yapan katılımcılardan oluşuyor. 2013 sonu itibarıyla, yani sistemde 10 yılın tamamlanmasının ardından, dış sistemlerden aktarmadan sadece BES’e katkı payı ödeyerek emeklilik hakkı kazanan katılımcılar emeklilik hakkını kullanmaya başladı.
Katılımcılara yapılan ödeme tutarlarına bakıldığında, ortalama birikimin 78 bin TL civarında ve ortanca birikimin de 35 bin 500 TL civarında olduğu, emeklilerin yüzde 75’inin 20 bin 700 TL veya üzerinde emeklilik ödemesi aldığı görülüyor.
486 MİLYON TL KAZANÇ
2015 sonu itibarıyla emekli olarak sistemden ayrılan katılımcıların, emekli olurken aldıkları sonlanma ödemesine göre elde ettikleri net getiri ve ödedikleri katkı payını inceledik. Buna göre, emekliliğe hak kazanan katılımcılardan 14 bin 535’i 2015 yılı öncesinde, 10 bin 887’si ise 2015 yılı içinde emekli olarak sistemden tüm birikimlerini alarak ayrıldı.
Katılımcıların dış sistemlerden aktarılan ve BES’e ödenen tüm ödemeleri dikkate alındığında 1 milyar 261 milyon TL’lik tutar, BES’te geçirdiği süre sonunda gelir vergisi stopajı sonrası yüzde 38 getiri ile 1 milyar 747 milyon TL’ye ulaştı. Rakamsal ifade ile 486 milyon TL kazanç sağlandı.
Çalışma; vakıf, sandık, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşu veya sair ticaret şirketinden aktarıma özel gelir planına aktarım yapan ve 36 ay sistemde kalmadan ayrılan ve sistemde kalarak birikimlerini düzenli ödeme ile alan katılımcıları içermiyor.
2015 sonu itibarıyla bireysel emeklilik sisteminden emekli olan katılımcıların il bazında dağılımına bakıldığında ilk 20 il toplam emekli olan katılımcı adedinde yüzde 86,8’lik bir paya sahip. İlk üç ilin payı ise yüzde 58,9. İlk üç ilde emekli olan katılımcı adedi sırasıyla İstanbul 9 bin 285, Ankara 4 bin 408 ve İzmir 2 bin 647 olarak gerçekleşti.
2023’TE 900 BİN EMEKLİ
Bunun yanında 10 yıllık prim ödemesi süreci ve 56 yaş kriterini dolduran katılımcı sayısında yaşanan artışla birlikte sadece bu yıl ilk yarı tamamlanırken 8 bin 613 katılımcının emekli olduğu görülüyor. Böylece 2015 yılsonunda, 27 bin 745 olan emekli sayısı, 36 bin 358’e çıktı. Bu yılsonuna kadar toplamda 15 binin üzerinde katılımcının emekli olacağı tahmin ediliyor.
Sistemin gelişim sürecinde katılımcı tabanının büyümesinin normal sonucu olarak, süre ve yaş koşullarını yerine getirerek emekli hakkını kullanan katılımcı sayısında artışın devam edeceği öngörülüyor. Bu doğrultuda, emekli sayısının 2023 yılında 900 bin kişiye ulaşması bekleniyor.
SORUN YANITLAYALIM.
BES'te ara ödeme yapabilir miyim? Ya da ödemelerime ara verebilir miyim?
Dilediğiniz zaman, düzenli ödemeleriniz dışında miktarını sizin belirleyeceğiniz ara ödemeler yapabilir ya da yıllık katkı payı tutarını belli bir ayda yatırıp devlet katkısından daha erken yararlanabilirsiniz. Unutmayın ne kadar erken ödeme yaparsanız, devlet katkısının getirisinden o kadar erken yararlanmaya başlarsınız. Yine ödemelerinize ara verme imkanınız var.
NURİ OĞUZ AYHAN
CFA PORTFÖY EMEKLİLİK FONLARI KIDEMLİ PORTFÖY YÖNETİCİSİ
Hisse senetleri pazartesi günkü yarım günlük getirileri ile birlikte haftayı hemen hemen yatay kapamakta. Ramazan Bayramı nedeniyle kapalı olduğumuz dönemde gelişmekte olan hisse endeksleri yaklaşık yüzde 2 oranında değer kaybetti. Hisse senedi ve sektör spesifik gelişmelerin endekste oynaklık yarattığı görüldü. Terör olayları havacılık sektörünü baskı altında tutmaya devam ediyor.
Öte yandan, hükümet tarafından açıklanan teşvik paketi de ulaşım sektörü hisseleri üzerinde etkili oluyor. Avrupa ve özellikle de İtalyan bankaları ile ilgili kaygılar nispeten ucuz gözüken ve kârlılık açısından iyi bir dönem geçiren Türk bankalarını baskı altında tutuyor. Çarpan bazında iskontomuzun arttığı, faizlerin düşme eğiliminde olduğu bir dönemde, hisse senetlerinin alınan riskin karşılığını vereceğini düşünüyoruz.
Brexit'in ülke ekonomimiz üzerindeki etkisinin sınırlı olduğu, yurtdışı Merkez Bankalarının düşük faiz ve bol likidite ortamının devamını temin ettikleri bir dönemde, dış politikadaki gelişmelerin de ülke ekonomisine önümüzdeki dönemde yaratacağı pozitif algılama ile birlikte 80.000 üzeri seviyelerin test edilebileceği bir ortam beklenebilir."